อาการแพ้นมวัวหรือ Cow’s milk protein allergy (CMPA) เป็นอาการแพ้โปรตีนซึ่งอยู่ในนมวัว ซึ่งในเด็กเล็กที่ต้องรับประทานนมเป็นอาหารหลัก เพื่อเสริมสร้างโภชนาการและพัฒนาการในด้านการเติบโตของร่างกาย อาการแพ้โปรตีนในนมวัวจึงอาจส่งผลต่อการเจริญเติบโตและพัฒนาการของลูกน้อยได้ อีกทั้งหากเด็กโตขึ้นแล้วอาการแพ้นมวัวยังไม่หายขาดอาจทำให้เด็กเกิดอาการแพ้อาหารชนิดอื่นได้อีก เช่น แพ้แป้งสาลี แพ้กลูเตน แพ้ไข่ แพ้ถั่ว หรือแพ้อาหารทะเล เมื่อร่างกายมีอาการแพ้อาหารเหล่านี้อาจทำให้การรับประทานอาหารในอนาคตมีความยากขึ้นและต้องระมัดระวังมากขึ้นเมื่อลูกไปโรงเรียน ที่ร้ายแรงกว่านั้น คือ อาจทำให้เด็กได้รับสารอาหารไม่ครบถ้วนและเกิดปัญหาสุขภาพอื่น ๆ ตามมา จึงไม่แปลกใจเลยหากคุณพ่อคุณแม่จะมีความกังวลใจเป็นอย่างมากเมื่อลูกมีอาการแพ้นมวัว ดังนั้นวันนี้ร้านขายของใช้แม่และเด็ก Punnita จึงอยากจะขอแนะนำวิธีสังเกตอาการว่าลูกน้อยของคุณแพ้นมวัวหรือไม่ รวมถึงวิธีการรับมือและป้องกันอย่างถูกต้องไม่ให้ลูกน้อยของคุณเกิดอาการแพ้นมวัว
อาการแพ้นมวัวในเด็ก
ลักษณะของอาการแพ้นมวัวในเด็กแต่ละคนจะแสดงออกมาไม่เหมือนกัน โดยขึ้นอยู่กับว่าระบบไหนในร่างกายของเด็กที่ไวต่อสารก่อภูมิแพ้มากกว่ากัน บางรายอาจแสดงออกทางผิวหนัง บางรายอาจมีปัญหาเกิดขึ้นที่ระบบทางเดินอาหารหรือระบบทางเดินหายใจ
- อาการแพ้ที่แสดงออกมาในรูปแบบของผื่นแพ้บนผิวหนัง หรือผิวหนังอักเสบ โดยส่วนใหญ่ที่สังเกตเห็นได้บ่อย คือ มักจะเกิดผื่นบริเวณผิวหน้าโดยเฉพาะที่แก้มทั้ง 2 ข้าง นอกจากนี้ยังอาจเกิดผื่นที่บริเวณด้านนอกแขน ข้อศอก ข้อมือ ข้อพับตามแขนและขา รวมถึงบริเวณลำตัว โดยอาจเกิดขึ้นหลังจากดื่มนมทันทีหรือหลังดื่มนมผ่านไปสักระยะก็ได้ เพราะความไวต่ออาการแพ้ของเด็กแต่ละคนก็แตกต่างเช่นกัน
- หากเป็นอาการแพ้ที่เกิดในระบบทางเดินอาหาร เด็กน้อยอาจแหวะนมหรืออาเจียนออกมาทุกครั้งหลังจากดื่มนม หรืออาการร้องไห้งอแงหลังดื่มนมเสร็จเพราะเกิดอาการไม่สบายท้องหลังจากดื่มนมวัวเข้าไป และมีอาการท้องเสียหรือถ่ายเป็นมูกเลือด ซึ่งอาการท้องเสียนี้อาจเป็นการท้องเสียเรื้อรังและอาจไม่ได้มีอาการหลังรับประทานนมวัวทันที
- หรืออาจเกิดอาการแพ้ได้ในระบบทางเดินหายใจ อาการแพ้นมวัวที่แสดงออกทางระบบหายใจมีลักษณะของอาการคล้ายเป็นภูมิแพ้อากาศหรือเป็นหวัดเรื้อรัง หากลูกของคุณมีน้ำมูกไหลเรื้อรังอาจเป็นอาการหนึ่งของการแพ้โปรตีนนมวัวได้ นอกจากนี้หากมีอาการหอบ หายใจเหนื่อย หายใจมีเสียงวี้ดๆ ร่วมด้วย ควรรีบพบแพทย์เพื่อวินิจฉัยสาเหตุของโรคที่แท้จริง
ลูกน้อยของเราเข้าข่ายอาการแพ้นมวัวหรือไม่?
อาการแพ้นมวัวในเด็กอาจเกิดขึ้นได้กับเด็กทุกคน ไม่ว่าพ่อกับแม่จะเป็นภูมิแพ้หรือไม่ เพราะถึงแม้ว่าการถ่ายทอดทางพันธุกรรมจะเป็นปัจจัยเสี่ยงอย่างหนึ่งที่ทำให้เด็กเป็นภูมิแพ้ แต่จากการศึกษาพบว่ามีเด็กที่แพ้นมวัวร้อยละ 10-15% ที่พ่อแม่ไม่มีประวัติภูมิแพ้มาก่อน (หรือพ่อแม่อาจเป็นภูมิแพ้แต่ไม่เคยตรวจ) ซึ่งอาจเกิดมาจากที่ระบบภูมิต้านทานและระบบทางเดินอาหารของทารกน้อยยังพัฒนาได้ไม่สมบูรณ์ จึงทำให้ย่อยโปรตีนในนมวัวได้ไม่สมบูรณ์นั่นเอง ดังนั้นจึงไม่ควรละเลยหากพบว่าลูกของคุณมีอาการดังกล่าวข้างต้น
การรับมือเมื่อลูกน้อยของคุณมีอาการแพ้นมวัว
เบื้องต้นหากตรวจพบว่าลูกน้อยของคุณมีอาการแพ้นมวัว ต้องให้งดรับประทานนมวัวโดยทันทีเพื่อป้องกันอาการของหนูน้อยไม่ให้ทรุดลง ส่วนระยะเวลาในการงดรับประทานนั้นต้องให้แพทย์เป็นผู้กำหนดให้ โดยคุณหมออาจมีการทำการทดสอบการแพ้โปรตีนนมวัว เพื่อดูอาการข้างเคียงที่เกิดขึ้น หากไม่มีอาการข้างเคียงแล้วคุณหมออาจอนุญาตให้เริ่มกินนมวัวโดยกำหนดปริมาณที่เหมาะสมให้ และในกรณีที่เด็กยังรับประทานนมแม่อยู่ คุณแม่ต้องงดรับประทานนมวัวและผลิตภัณฑ์จากนมวัวทุกชนิดร่วมด้วย และวิธีป้องกันที่ดีที่สุดในการปกป้องไม่ให้ลูกน้อยมีอาการแพ้นมวัว คือ ควรให้ลูกรับประทานนมแม่ต่อเนื่องเป็นระยะเวลา 6 เดือน
